Νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση περί ελέγχου έργων και εργασιών δόμησης – Δήλωση Υπουργού Αναπληρωτή ΠΕΚΑ, Σταύρου Καλαφάτη
Μετά το πρώτο διάστημα εφαρμογής του θεσμού των ελέγχων από Ελεγκτές Δόμησης, το ΥΠΕΚΑ προχώρησε στη σύνταξη νέας κοινής υπουργικής απόφασης με την οποία επανακαθορίζονται με περαιτέρω ακρίβεια οι διαδικασίες και τα έντυπα που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια των ελέγχων. Την Κοινή Υπουργική Απόφαση «Έλεγχος έργων και εργασιών δόμησης», που δημοσιεύθηκε ήδη σε ΦΕΚ (Β57/17-1-2014), προώθησε ο Υπουργός Αναπληρωτής ΠΕΚΑ Σταύρος Καλαφάτης και συνυπογράφουν ο Υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Μιχελάκης και ο Υπουργός Αναπληρωτής Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Σχετικά με το θέμα, ο Υπουργός Αναπληρωτής ΠΕΚΑ, Σταύρος Καλαφάτης, δήλωσε:
«Οι θεσμοί της επιθεώρησης γενικά και του ελέγχου των κτιρίων και των έργων της χώρας ειδικότερα, ήδη λειτουργούν και παράγουν αποτελέσματα. Έχουμε αποκτήσει εδώ και τρία χρόνια μητρώο ενεργειακών επιθεωρητών και ανακοίνωσα την προηγούμενη εβδομάδα στατιστικά στοιχεία και συμπεράσματα από την τριετή εφαρμογή του θεσμού. Από σήμερα βάζουμε σε νέα βάση το μητρώο ελεγκτών δόμησης. Κάνουμε πιο συγκεκριμένο το περιεχόμενο του ελέγχου και πιο αντικειμενικές τις διαδικασίες. Μειώνουμε τη γραφειοκρατία, τυποποιούμε τους ελέγχους. Βοηθούμε τους ελεγκτές δόμησης να κάνουν πιο εύκολα και αντικειμενικά τη δουλειά τους. Πλέον θα είναι απολύτως κατανοητό σε κάθε εμπλεκόμενο – ιδιοκτήτη, επιβλέποντα μηχανικό, κατασκευαστή – τί και πώς ελέγχεται σε κάθε στάδιο μιας κατασκευής. Ο νέος τρόπος ελέγχου αποτελεί επιπλέον ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία πάταξης της αυθαίρετης δόμησης, της γραφειοκρατίας και της διαφθοράς, με τη δημιουργία ελεγκτικών μηχανισμών με σύγχρονες ηλεκτρονικές διαδικασίες. Δεν σταματάμε όμως σε αυτά. Επεξεργαζόμαστε ήδη ρυθμίσεις για τη δημιουργία μητρώου δασολόγων και γεωλόγων, που θα αναλαμβάνουν αντίστοιχες εργασίες αρμοδιότητας του ΥΠΕΚΑ. Οφείλουμε όλοι να προσπαθήσουμε η χώρα να αλλάξει σελίδα».
Με την κοινή υπουργική απόφαση «Έλεγχος έργων και εργασιών δόμησης» γίνεται πιο αντικειμενικός ο έλεγχος των κατασκευών από τους ελεγκτές δόμησης, ώστε κάθε έλεγχος, σε οποιοδήποτε στάδιο, να είναι ίδιου περιεχομένου για όλους. Τυποποιούνται οι έλεγχοι, με συγκεκριμένα πεδία ελέγχου, συγκεκριμένες διαδικασίες και συγκεκριμένα πορίσματα, ώστε να μη γεννούνται αμφιβολίες για την περιγραφή των αποτελεσμάτων του ελέγχου.
Σε σχέση με το υφιστάμενο πλαίσιο γίνεται απολύτως ξεκάθαρο σε ποιες περιπτώσεις οικοδομικών έργων γίνεται έλεγχος και σε ποιο στάδιο κάθε οικοδομής, καθώς είχαν προκύψει προβλήματα εφαρμογής. Για παράδειγμα, αν γινόταν τμηματικά η οικοδομή, δεν ήταν ξεκάθαρο πότε και πόσες φορές πρέπει να γίνει έλεγχος. Επιπλέον εξειδικεύθηκαν και αναλυθήκαν περαιτέρω κάποιες από τις εργασίες που περιλαμβάνονταν στην προηγούμενη σχετική απόφαση του2012.
Με την κοινή υπουργική απόφαση γίνεται πιο αντικειμενική η διαδικασία ελέγχου και πιο συγκεκριμένο το περιεχόμενο του ελέγχου κάθε οικοδομής. Με όσα προβλέπονται, ο κάθε μηχανικός - ελεγκτής δόμησης γνωρίζει επακριβώς τι και πως πρέπει να ελέγχει, χωρίς να υπάρχουν «θολά σημεία» σε ειδικά ζητήματα. Παράλληλα κάθε επιβλέπων μηχανικός, κατασκευαστής και ιδιοκτήτης γνωρίζει επακριβώς τι θα εξετάσει ο ελεγκτής στην οικοδομή του. Στην απόφαση περιλαμβάνονται νέα έντυπα πορισμάτων, τυποποιημένα για κάθε περίπτωση ελέγχου, ώστε και οι Υπηρεσίες Δόμησης με αντικειμενικό τρόπο να εκτελούν τα καθήκοντά τους.
Επιπλέον με το νέο πλαίσιο αλλάζει ο τρόπος κλήρωσης των ελεγκτών δόμησης που ορίζονται προς έλεγχο κάθε οικοδομής, με βελτιωμένο αλγόριθμο, ώστε να μην κληρώνονται συνεχώς οι ίδιοι. Έτσι, όσοι ελεγκτές κληρώθηκαν για έλεγχο, εξαιρούνται πλέον από την επόμενη κλήρωση, προκειμένου να υπάρχουν περισσότερα εχέγγυα ισοτιμίας και δικαιοσύνης.
Ακολουθούν οι βασικές προβλέψεις της ΚΥΑ, όσον αφορά τους ελέγχους.
Αριθμός ελέγχων:
Διενεργούνται από τους Ελεγκτές Δόμησης και ο αριθμός καθορίζεται ανάλογα με την κατηγορία και το είδος των έργων και των εργασιών δόμησης, μόνο για περιπτώσεις όπου απαιτείται έκδοση έγκρισης και άδειας δόμησης, ως εξής:
α) Κατηγορία Α - ένας έλεγχος: τελικός
i) Εργασίες επισκευής σε υφιστάμενα κτίρια, ανεξαρτήτως της επιφάνειας και της χρήσης τους.
ii) Εργασίες δόμησης που απαιτούνται σε περίπτωση αλλαγής χρήσης κτιρίου, ανεξαρτήτως της επιφάνειας και της χρήσης του.
iii) Προσθήκες καθ’ ύψος σε υφιστάμενα κτίρια, ανεξάρτητα από την επιφάνεια και τη χρήση τους.
iv) Εργασίες κατεδαφίσεων, ανεξαρτήτως του είδους και της κατηγορίας του έργου.
v) Εργασίες περιτοιχίσεων, ανεξαρτήτως του είδους και του μεγέθους τους.
vi) Εργασίες κατασκευής έργων αντιστήριξης, διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου, κατασκευής κολυμβητικών δεξαμενών και υδάτινων επιφανειών, ανεξαρτήτως του είδους και του μεγέθους τους.
vii) Εργασίες κατασκευής δεξαμενών αποθήκευσης νερού, υγρών και αερίων καυσίμων, ανεξαρτήτως του είδους και του μεγέθους τους.
viii) Εργασίες κατασκευής στεγάστρων, ανεξαρτήτως του είδους και του μεγέθους τους.
β) Κατηγορία Β - δύο έλεγχοι: αρχικός και τελικός
i) Νέα κτίρια, συνολικής επιφάνειας έως και δύο χιλιάδες (2.000) τ.μ., ανεξάρτητα από τη χρήση τους.
ii) Προσθήκες κατ’ επέκταση σε υφιστάμενα κτίρια, όταν η συνολική επιφάνεια της προσθήκης είναι έως και δύο χιλιάδες (2.000) τ.μ., ανεξάρτητα από τη χρήση τους.
iii) Προκατασκευασμένα κτίρια, ανεξάρτητα από τη χρήση και την επιφάνειά τους.
γ) Κατηγορία Γ - τρεις έλεγχοι: αρχικός, ενδιάμεσος και τελικός
i) Νέα κτίρια, συνολικής επιφάνειας μεγαλύτερης των δύο χιλιάδων (2.000) τ.μ., ανεξάρτητα από τη χρήση τους.
ii) Προσθήκες κατ’ επέκταση σε υφιστάμενα κτίρια, όταν η συνολική επιφάνεια της προσθήκης είναι μεγαλύτερη των δύο χιλιάδων (2.000) τ.μ., κτίρια ανεξάρτητα από τη χρήση τους.
Είδος ελέγχου ανά στάδιο και κατηγορία ελέγχου:
1. Οι έλεγχοι διενεργούνται με βάση τις σχετικές μελέτες που έχουν υποβληθεί στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης και τα στοιχεία και το έντυπο της Ταυτότητας Κτιρίου.
2. Ο τελικός έλεγχος για τις εργασίες δόμησης της Κατηγορίας Α΄ διενεργείται μετά την ολοκλήρωση των εργασιών και αφορά στη διαπίστωση των εκτελεσθεισών εργασιών σύμφωνα με την άδεια δόμησης. Για τις περιπτώσεις των προσθηκών καθ΄ ύψος επιβεβαιώνεται επιπλέον και η αποτύπωση του υφιστάμενου κτιρίου.
3. α) Ο αρχικός έλεγχος για τα κτίρια των Κατηγοριών Β΄ και Γ΄ διενεργείται μετά την ολοκλήρωση των ξυλοτύπων, του οπλισμού θεμελίωσης και των τοιχίων του υπογείου εφόσον υπάρχουν και ελέγχονται τα παρακάτω στοιχεία, σύμφωνα με τη σχετική άδεια δόμησης:
i) Η θέση του κτιρίου στο οικόπεδο ή στο γήπεδο.
ii) Οι διαστάσεις του κτιρίου (περίγραμμα).
iii) Οι πλάγιες αποστάσεις στις θέσεις που εμφανίζονται στα υποβαλλόμενα σχέδια.
β) Σε περιπτώσεις θεμελίωσης που υλοποιείται σε διαφορετικά στάδια ο αρχικός έλεγχος διενεργείται όταν είναι δυνατός ο έλεγχος των διαστάσεων του κτιρίου και της θέσης του στο οικόπεδο ή στο γήπεδο, ήτοι κατά το τελικό στάδιο της θεμελίωσης, περιλαμβάνει ωστόσο και τα προηγούμενα στάδια της θεμελίωσης. Εναλλακτικά δύνανται να διενεργηθούν περισσότεροι από έναν έλεγχο, μετά από αίτηση του επιβλέποντα μηχανικού.
γ) Εάν κατά την εκσκαφή προκύψει η ανάγκη για τη λήψη άμεσων έκτακτων μέτρων ασφαλείας (π.χ. αντιστηρίξεις, θεμελιώσεις, ντουλάπια κ.λπ.), αυτά λαμβάνονται άμεσα και ο αρχικός έλεγχος διενεργείται όταν ολοκληρωθεί ο ξυλότυπος της γενικής θεμελίωσης και
η τοποθέτηση των οπλισμών της.
4. Ο ενδιάμεσος έλεγχος των κτιρίων της Κατηγορίας Γ΄ διενεργείται αμέσως μετά την ολοκλήρωση του φέροντα οργανισμού και της εξωτερικής τοιχοποιίας και ελέγχονται τα παρακάτω στοιχεία, σύμφωνα με τη σχετική άδεια δόμησης, αφού προηγουμένως επιβεβαιωθούν τα εμφανή σημεία του αρχικού ελέγχου:
α) Το τελικό διαμορφωμένο ύψος του κτιρίου (σημείο της τελικά διαμορφωμένης στάθμης του εδάφους έως το δάπεδο της τελικά διαμορφωμένης στάθμης του δώματος).
β) Οι τελικές διαστάσεις του κτιρίου (τελικό περίγραμμα) σε όλες τις στάθμες.
γ) Το εύρος του αντισεισμικού αρμού.
δ) Το ύψος της στέγης.
ε) Οι θέσεις των εξωστών και των ημιυπαίθριων χώρων.
στ) Οι διαστάσεις των εξωστών και των ημιυπαίθριων χώρων.
ζ) Η θέση του λεβητοστασίου.
η) Οι διαστάσεις του λεβητοστασίου.
θ) Οι διαστάσεις των ανοιγμάτων του λεβητοστασίου.
ι) Το πάχος της εξωτερικής τοιχοποιίας μόνο στις περιπτώσεις όπου αυτή δεν προσμετράται στο συντελεστή δόμησης.
5. α) Ο τελικός έλεγχος των κτιρίων της Κατηγορίας Β΄ και Γ΄ διενεργείται μετά την ολοκλήρωση του κτιρίου ή της προσθήκης κατ’ επέκταση και ελέγχονται τα παρακάτω στοιχεία, σύμφωνα με τη σχετική άδεια δόμησης, αφού προηγουμένως επιβεβαιωθούν τα εμφανή σημεία του αρχικού και του ενδιάμεσου ελέγχου (αν δεν υπάρχει ενδιάμεσος έλεγχος εξετάζονται και τα στοιχεία της παραγράφου 4):
i) Οι όψεις και συγκεκριμένα η τήρηση εφαρμογής των ειδικών όρων και περιορισμών που έχουν επιβληθεί από ειδικά διατάγματα και αποφάσεις υπαγωγής περιοχών ή κτιρίων σε καθεστώς προστασίας (όπως παραδοσιακοί οικισμοί, παραδοσιακά τμήματα πόλεων, αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικοί τόποι, διατηρητέα κτίρια και μνημεία κα), όπως απεικονίζονται στην αρχιτεκτονική μελέτη της άδειας δόμησης.
ii) Η τήρηση των θέσεων στάθμευσης (υποχρεωτικών και προαιρετικών).
iii) Η θέση των κολυμβητικών δεξαμενών και των υδάτινων επιφανειών, εάν υπάρχουν.
iv) Οι διαστάσεις των κολυμβητικών δεξαμενών και των υδάτινων επιφανειών, εάν υπάρχουν.
v) Η θέση των δεξαμενών λυμάτων.
vi) Η τήρηση της πρόβλεψης χώρου για την υποχρεωτική φύτευση του προκηπίου και του ακάλυπτου χώρου.
β) Για τις περιπτώσεις των προσθηκών κατ’ επέκταση επιβεβαιώνεται επιπλέον και η αποτύπωση του υφιστάμενου κτιρίου.
6. Για τις περιπτώσεις ειδικών κτιρίων ελέγχονται επιπλέον από μηχανικό ειδικότητας ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων κατά τον τελικό έλεγχο τα εξής:
α) ο τύπος των δεξαμενών λυμάτων.
β) Ο τύπος των συστημάτων θέρμανσης, ψύξης, αερισμού, κλιματισμού.
γ) Η μη διέλευση δικτύων/εγκαταστάσεων από/σε χώρους που δεν επιτρέπεται (π.χ. ύπαρξη δεξαμενών πετρελαίου και λεβητοστάσια σε εξωτερικούς χώρους κ.λπ.).
δ) Η θέση της απόληξης των φρεατίων και των αντλιών και η ύπαρξη βαλβίδας αντεπιστροφής στο κεντρικό φρεάτιο σύνδεσης με το δίκτυο αποχέτευσης πόλης.
ε) Η ύπαρξη ηλεκτρονόμων διαρροής (ρελέ) στους πίνακες φωτισμού.
στ) Ο τύπος, τα χαρακτηριστικά και το πλήθος των στοιχείων της εγκατάστασης αντικεραυνικής προστασίας όπου απαιτείται.
Ως ειδικά κτίρια νοούνται τα εξής: εκπαίδευσης, συνάθροισης κοινού (μουσεία, χώροι συναυλιών, αίθουσες δικαστηρίων, κλειστοί χώροι αθλητικών συγκεντρώσεων, κινηματογράφοι, θέατρα, κέντρα διασκέδασης, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων), υγείας και κοινωνικής πρόνοιας (νοσοκομεία, κλινικές, κέντρα υγείας, ψυχιατρεία, ιδρύματα ατόμων με αναπηρία, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, οίκοι ευγηρίας, βρεφικοί και παιδικοί σταθμοί), καταστήματα σωφρονισμού, κύρια και σύνθετα τουριστικά καταλύματα, εμπορίου (αυτοτελή κτίρια για εμπορικά κέντρα, αγορές και υπεραγορές), γραφεία δημόσιων υπηρεσιών και τοπικής αυτοδιοίκησης, βιβλιοθήκες, βιομηχανίες, βιοτεχνίες και πρατήρια υγρών καυσίμων, εκκλησιαστικά κτίρια.
7. Σε περίπτωση που κατά τον αρχικό ή ενδιάμεσο έλεγχο διαπιστωθεί ότι η κατασκευή βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο εργασιών, ο Ελεγκτής Δόμησης διενεργεί τον έλεγχο και σημειώνει στις παρατηρήσεις του το στάδιο των οικοδομικών εργασιών (επισυνάπτεται
και φωτογραφία του έργου), καθώς επίσης και τη μη έγκαιρη υποβολή αιτήματος για έλεγχο δόμησης από τον επιβλέποντα μηχανικό, προκειμένου να επιβληθούν κυρώσεις στον επιβλέποντα μηχανικό, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός της διαπίστωσης ή μη παραβάσεων.
Κατεβάστε από εδώ την οικ.9875/2012 (ΦΕΚ465/Β/24-02-2012) απόφαση με θέμα : Έλεγχος έργων και εργασιών δόμησης, και από εδώ την με αριθμό 299 (ΦΕΚ57/Β/16-01-2014) νεώτερη απόφαση για το ίδιο θέμα.
